Το άγχος είναι αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής και κοινή αντίδραση των περισσότερων ανθρώπων σε ήπια στρεσογόνα γεγονότα. Αρκεί να σκεφτούμε ότι μία ποσότητα άγχους είναι παραγωγική και χρήσιμη καθώς κινητοποιεί μηχανισμούς επιβίωσης που μας οδηγούν σε συμπεριφορές πρόληψης ή αποφυγής κάποιου κινδύνου. Ωστόσο, αν η ένταση του άγχους είναι δυσανάλογη προς την αιτία που το προκάλεσε ή το άτομο βιώνει επίμονο άγχος ή ανησυχία, τότε προκαλούνται αντιδράσεις που περισσότερο δυσχεραίνουν παρά διευκολύνουν τη ζωή και την καθημερινότητα.
Πώς βιώνεται από το άτομο;
Οι αντιδράσεις αυτές διακρίνονται σε ψυχολογικές και σωματικές. Οι συνηθέστερες είναι: ένταση, ανησυχία, νευρικότητα, ευερεθιστότητα, φόβος, αδυναμία χαλάρωσης, δυσκολία στη συγκέντρωση, διαταραχές όρεξης και ύπνου όσον αφορά στα ψυχολογικά συμπτώματα, ενώ ταχυκαρδία, δύσπνοια, ζάλη, τάση λιποθυμίας, αυξημένη μυϊκή ένταση συμπεριλαμβάνονται στα σωματικά συμπτώματα.
Απόρροια του άγχους είναι τα παραπάνω συμπτώματα αλλά και οι φοβίες, οι κρίσεις πανικού, συμπτώματα ψυχοσωματικά, ψυχαναγκασμοί και καταναγκασμοί τα οποία λειτουργούν ως απάντηση σε κάποια συνθήκη που βιώνεται από το άτομο ως ιδιαίτερα στρεσογόνα.
Ποιός μπορεί να βιώσει άγχος;
Άγχος μπορεί να βιώσει ο καθένας. Είτε είναι παιδί, έφηβος ή ενήλικας, είτε άνδρας ή γυναίκα. Σίγουρα, υπάρχουν διαφορές στον τρόπο με τον οποίο συνήθως εκδηλώνεται το άγχος μεταξύ των φύλων και αυτές οφείλονται σε οργανικούς, συμπεριφορικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Η ηλικία και η φάση ζωής στην οποία βρίσκεται το άτομο συνιστούν επίσης παράγοντες που θα επηρεάσουν το άτομο στον τρόπο με τον οποίο θα βιώσει το άγχος του.
Στόχος της θεραπείας
Στόχος τη θεραπείας είναι το άτομο να αντιληφθεί με ποιό τρόπο ενεργοποιείται και λειτουργεί το άγχος του, ώστε να μπορεί κατά μία έννοια να το “μεταφράσει” και να το “αξιοποιήσει”. Να αντιληφθεί, λοιπόν, μέσα σε ποιό πλαίσιο συνθηκών αυτό ανακινείται ή με ποιά ερεθίσματα πυροδοτείται και εκλύεται, σε τί αφορά, με τί σχετίζεται κατά βάθος και πώς επηρεάζει φαινομενικά αλλά και με πιο κρυφές διαστάσεις τον ίδιο και την καθημερινότητά του. Ως συνέπεια, το άτομο σταδιακά αντιλαμβάνεται πώς είναι να ζει και να κινείται με χαμηλότερα επίπεδα άγχους στη ζωή του. Καταφέρνει να το ρυθμίσει και να το χρησιμοποιήσει προς όφελός του αποφεύγοντας τις δυσάρεστες συνέπειες που το συνοδεύουν και αναστέλλουν τη φυσιολογική του λειτουργία, το αίσθημα απόλαυσης και ικανοποίησης που είναι αναγκαίο να βιώνουμε στην καθημερινότητά μας ώστε να είμαστε υγιείς ψυχοσωματικά και κινείται στις σχέσεις του με μεγαλύτερη άνεση και ευχαρίστηση.